ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ

Το σχολείο του παρελθόντος

Η σχολική ποδιά

Η σχολική ποδιά έπαψε να είναι υποχρεωτική στα σχολεία στις  6 Φεβρουαρίου του 1982. Ήταν καινοτόμα κατά μία απόφαση της τότε νέας κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ και του Yπουργού Παιδείας Λευτέρη Βερυβάκη. Αν και οι μαθητές/τριες και πολλοί γονείς δέχτηκαν με χαρά την κατάργηση της υποστηρίζοντας πως η ομοιόμορφη ενδυμασία περιόριζε την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας των παιδιών, αρκετοί την αναπολούν με νοσταλγία.

Ο κλασσικός πίνακες κιμωλίας – Μαυροπίνακας

Ο πίνακας του σχολείου του παρελθόντος ήταν μαύρος και έγραφαν σε αυτόν με άσπρες κιμωλίες. Συνήθως ήταν κρεμασμένος στον τοίχο ή στηριζόταν σε τρία ξύλινα πόδια. Σπάνια την κιμωλία την έπιαναν οι μαθητές και μόνο μετά από την εντολή του δασκάλου/λας.

Ο μαυροπίνακας σήμερα αντικαταστάθηκε από τον πίνακα μαρκαδόρου ή καλύτερα το διαδραστικό πίνακα.

Τα θρανία

Τα θρανία παλιά ήταν ξύλινα, μεγάλα και σκληρά. Το κάθισμα και ο πάγκος ήταν κολλημένα, ήταν σαν παγκάκι. Σε κάθε θρανίο καθόντουσαν πολλοί μαθητές μαζί. Οι μαθητές ήταν υποχρεωμένοι να παρακολουθούν με σταυρωμένα χέρια το μάθημα και να σηκώνονται όρθιοι μόνο όταν εξετάζονται ή έλεγαν το μάθημα. Ακόμη, έπρεπε να φέρνουν ένα ξύλο κάθε μέρα για τη σόμπα που βρισκόταν στο κέντρο της τάξης.

Ο/Η  δάσκαλος/α

Ο δάσκαλος  ή η δασκάλα ήταν αυστηροί και έβαζαν σκληρές τιμωρίες. Αρκετές φορές χρησιμοποιούσαν τη βέργα για να τιμωρήσουν τα παιδιά που δεν διάβαζαν τα μαθήματά τους ή έκαναν φασαρίες. Η συμβουλευτική ήταν μία άγνωστη λέξη, καθώς και ο ψυχολόγος. Η μόνη γνωστή λέξη ήταν η τιμωρία και το ξύλο. Ο/Η δάσκαλος/α, όταν έκανε μάθημα δεν κουνιόταν από την έδρα και οι μαθητές/τριες έκαναν απόλυτη ησυχία. Κανείς δεν πείραζε την έδρα του δασκάλου/ας το  μελανοδοχείο, την πένα, τα βιβλία, τη βέργα, ενώ τα παιδιά φρόντιζαν το βάζο με λουλούδια.

Η έδρα ήταν πάνω σε ένα ξύλινο βάθρο για να είναι ο δάσκαλος πιο ψηλά και να βλέπει καλύτερα όλους τους μαθητές.

Το τετράδιο

Τα τετράδια ήταν λίγα και έπρεπε να είναι πεντακάθαρα. Τα χρήματα για να αγοράσουν οι γονείς τετράδια ήταν τόσο λίγα που αν κάποιος τσαλάκωνε το τετράδιο του, η τιμωρία θα ήταν πολύ σκληρή. Η πρώτη λέξη του δασκάλου στους γονείς ήταν για τα καθαρά τετράδια και τα καλά γράμματα. Μπλε καθαρά τετράδια και το απαραίτητο φυτολόγιο. Τα παιδιά τις Κυριακές έψαχναν διαφόρων ειδών φύλλα από τα φυτά για το φυτολόγιο.

Η Γραμματική και η εγκυκλοπαίδεια

Στην τσάντα κάθε μαθητή υπήρχε το βιβλίο της γραμματικής ανάλογα με την τάξη φοίτησης, ενώ η γραμματική ήταν ξεχωριστό μάθημα. Απαραίτητο βοήθημα η εγκυκλοπαίδεια. Οι μαθητές/τριες έψαχναν τη Δομή ή την Υδρεία και γράφανε τις εργασίες. Οι γονείς πλήρωναν τις εγκυκλοπαίδειες  με  δόσεις κάθε μήνα γιατί ήταν και πανάκριβες. Ο/Η δάσκαλος/α έδινε στα παιδιά μία εργασία την οποία έπρεπε να γράψεις από την εγκυκλοπαίδεια. Για να βρεις τις πληροφορίες από την εγκυκλοπαίδεια έπρεπε να γράφεις ώρες. Φωτοτυπίες ούτε για δείγμα.

Η Πατριδογνωσία

Σχολικό μάθημα που διδασκόταν τα παιδιά στο Δημοτικό Σχολείο ήταν η Πατριδογνωσία δηλαδή η τοπογραφία της ιδιαίτερης πατρίδας (χωριού, δήμου επαρχίας, νομού) της γεωγραφικής περιοχής που βρισκόταν το σχολείο. . Η Πατριδογνωσία αποτελούσε προβαθμίδα του μαθήματος της Γεωγραφίας.

Στην Πατριδογνωσία μάθαιναν για το έδαφος, τα προϊόντα, τον αριθμό των κατοίκων, τις συνθήκες διαβίωσης καθώς και την ιστορία της περιοχής που βρισκόταν το σχολείο και έφθανε μέχρι και τους μυθικούς χρόνους

Το μάθημα αυτό αντικαταστάθηκε από τη Μελέτη Περιβάλλοντος.

Ο Επιθεωρητής

Το 1830 με τη σύσταση του Ελληνικού κράτους οργανώνεται και το εκπαιδευτικό σύστημα. Με το διάταγμα 1372 της 5ης Οκτωβρίου 1830 καθιερώνεται και ο θεσμός των επιθεωρητών. Ο επιθεωρητής έπρεπε να πηγαίνει στα σχολεία χωρίς να έχει ειδοποιήσει πριν και να βρίσκεται στο μάθημα, ώστε να παρακολουθεί πώς γίνεται.

Το 1834 στο νόμο που εισηγήθηκαν οι Βαυαροί περί Δημοτικών Σχολείων εισήχθηκε και ο θεσμός του «Γενικού Επιθεωρητή των Δημοτικών Σχολείων» που διεύθυνε το Διδασκαλείο το οποίο κατάρτιζε τους νέους δασκάλους, επόπτευε τα Δημοτικά Σχολεία ενώ ασκούσε και πειθαρχικό έλεγχο στο προσωπικό τους.

Ο επιθεωρητής ήταν ο φόβος και ο τρόμος των εκπαιδευτικών και των μαθητών. Όταν έμπαινε ο επιθεωρητής στην τάξη, τα παιδιά έκαναν απόλυτη ησυχία, ο δάσκαλος έκανε μάθημα και αλίμονο αν ρωτούσε κάτι ο επιθεωρητής και δεν το ήξεραν τα παιδιά. Ο/Η δάσκαλος θα την πλήρωνε. Ο επιθεωρητής μπορούσε να ελέγξει ακόμη και τα ρούχα που φορούσε ο δάσκαλος και τη συμπεριφορά του εκτός σχολείου. Φυσικά έβλεπε αν η τάξη ήταν καθαρή και τακτοποιημένη.

Το 1982 ο θεσμός του Επιθεωρητή καταργείται και το 1984 καθιερώνεται ο θεσμός του Σχολικού Συμβούλου.